Vanaf juni 2025 wordt (digitale) toegankelijkheid wettelijk verplicht voor meer organisaties. Dit benadrukt het belang van vroeg in het ontwikkelproces nadenken over toegankelijkheid. Maar wat betekent dat in de praktijk? En hoe kunnen wij, als softwareontwikkelaars, hier onze verantwoordelijkheid nemen?
Met een systeem van 9 miljoen regels code is het soms een uitdaging om overal aan toegankelijkheidseisen te voldoen. Toch zetten we ons in om op alle plekken zo toegankelijk mogelijk te zijn. Hierbij is samenwerken met eindgebruikers en focus op gebruiksvriendelijkheid essentieel.
Bij AFAS vinden we het belangrijk dat iedereen mee kan doen. Zo hebben we bijvoorbeeld een samenwerking met Bartimeus waarbij we ons theater en andere openbare ruimtes maximaal toegankelijk maken voor mensen die slecht kunnen zien. We zijn tegenwoordig een dagbesteding, en we zijn druk bezig om al ons taalgebruik begrijpelijker neer te zetten (dit heet B1-taalgebruik).
Dit zijn allemaal fantastische zaken die echt tot meer inzicht leiden. De verregaande aandacht voor dit onderwerp heeft voor ons als softwarebouwer nog een heel groot voordeel: inclusieve teams bouwen betere software.
Om toegankelijke software te maken, is het belangrijk dat de mensen die eraan werken de uitdagingen van gebruikers begrijpen. Dit kan alleen door samen te werken met diverse teams. Mensen met verschillende achtergronden, genders, culturen en beperkingen brengen unieke ervaringen en inzichten mee, wat leidt tot creatievere en meer inclusieve oplossingen.
Inclusie is voor ons daarom niet alleen een waarde, maar een strategische keuze. Het stelt ons in staat om kwalitatief betere software te ontwikkelen die aansluit bij de behoeften van álle gebruikers, zonder dat iemand onbedoeld wordt buitengesloten.
Hoewel de aandacht voor toegankelijke software steeds verder toeneemt, is het soms een uitdaging om dit bij iedereen goed tussen de oren te krijgen. Daarom zoeken wij naar manieren om toegankelijkheid al vanaf de basis in onze architectuur te borgen, zodat een programmeur hier eigenlijk amper over na hoeft te denken.
Het contrast op je scherm moet altijd voldoende zijn, zodat de inhoud goed zichtbaar is voor mensen met een visuele beperking of kleurenblindheid. Daarnaast is het belangrijk dat bijvoorbeeld knoppen minimaal 32 pixels hoog zijn. Dit zorgt ervoor dat ze eenvoudiger te bedienen zijn, ook voor mensen met een motorische beperking.
Een ander - wat technischer - voorbeeld: veel elementen in software hebben vanuit toegankelijkheid een zogenaamd ‘Aria-label’ nodig, een alternatieve tekst die door machines kan worden gelezen. Dit label is essentieel voor gebruikers die schermlezers gebruiken. Om te voorkomen dat ontwikkelaars vergeten een Aria-label toe te voegen aan bijvoorbeeld een invoerveld, hebben we een technische oplossing ingebouwd. Als een label ontbreekt, werkt het betreffende element simpelweg niet. Hierdoor faalt het veld automatisch in onze tests en wordt het niet uitgeleverd zonder het vereiste label. Op deze manier zorgen we ervoor dat toegankelijkheid structureel geborgd is in onze software.
Nog niet helemaal. Er zijn best nog wat onderdelen in onze software die we graag nog verder willen verbeteren. Momenteel zijn we met een groot project bezig om dit verder door te ontwikkelen. We willen onze software zo goed mogelijk uitleveren voor onze klanten, maar ook onze klanten ondersteuning en inspiratie bieden om zelf zo toegankelijk mogelijk te zijn.
Er zijn hele toffe hulpmiddelen die het gebruikersgemak van software sterk kunnen verbeteren voor specifieke doelgroepen. Een belangrijk doel voor ons, is dan ook dat onze software goed kan omgaan met dit soort tools.
Hieronder een paar voorbeelden die je echt een keer moet uitproberen:
Deze tools zijn vaak gericht op de technische juistheid van een website of applicatie. Door een eenvoudige analyse te draaien weet je waar de zwakke punten van een pagina zitten en kun je deze verbeteren. Maar er zijn ook tools die het mogelijk maken om naar je scherm te kijk door de ogen van iemand met een beperking. Bekijk de plug-in van SilkTide bijvoorbeeld eens.
Voorbeeld met SilkTide: Verlies van perifeer zicht
Voorbeeld SilkTide: Dyslexie simulator
Toegankelijkheid is geen luxe, maar een noodzaak in de digitale wereld van vandaag. Het vraagt om bewuste keuzes, zowel in ontwerp als ontwikkeling, en de bereidheid om te blijven leren en verbeteren. Wij zien dit niet alleen als een wettelijke verplichting, maar als een kans om software te maken die écht voor iedereen werkt. Samen kunnen we de digitale wereld toegankelijker maken, zodat iedereen kan deelnemen zonder barrières. Toegankelijkheid is een gezamenlijke verantwoordelijkheid, en elke verbetering brengt ons dichter bij dat doel.
Wij geloven dat organisaties vanuit intrinsieke motivatie aan de slag zouden moeten gaan met dit onderwerp. Wetenschappelijk onderzoek toont aan dat diversiteit binnen organisaties leidt tot meer creativiteit, een sterker probleemoplossend vermogen en een hogere productiviteit.
En denk eens aan de mogelijkheden die dit biedt voor organisaties en een krappe arbeidsmarkt. Wat nou als het in de toekomst wél volledig haalbaar is voor een blinde professional om effectief te werken als financieel boekhouder?