Denk aan Victor Mids, en je denkt aan magie en ijzersterke illusies (hoe dóét ie dat?!). Mids combineert een stevige wetenschappelijke achtergrond met jarenlange goochelervaring.
In deze blog legt hij uit hoe hij mensen meeneemt in zijn werkelijkheid. Én hoe jij daar je voordeel mee kunt doen in jouw werk. Hieronder lees je vast vijf lessen.
‘Veel van mijn illusies zijn gebaseerd op het feit dat ons brein graag aannames doet. We hebben als het ware twee systemen waarmee we beslissingen nemen: een supersnel intuïtief systeem en een wat meer overwogen rationeel systeem. Het eerste systeem gebruiken we het vaakst. We handelen dan op basis van vuistregels. Evolutionair erg handig. Als er gevaar dreigt, is het niet wijs om de situatie uitgebreid te analyseren. Tegelijkertijd zit er echt een grote foutmarge in. In mijn werk probeer ik mensen in dit eerste systeem te houden. Zodat ze aannames doen die niet kloppen, en ze dus een illusie kunnen ervaren.’
‘Verandermanagement in een organisatie werkt eigenlijk precies hetzelfde. Succes begint ermee dat je je daarvan bewust bent. Stel: je wilt dat collega’s meedoen aan een softwareproject, of dat ze aan de slag gaan met een nieuwe functionaliteit. Die collega’s denken meteen: dat is moeilijk, dat geeft gedoe, dat wil ik niet. Dat doen ze vanuit hun eerste systeem. Het helpt om hen vanuit ditzelfde eerste systeem een duwtje in de juiste richting te geven. Nudging noemen we dat: het tot op zekere hoogte beïnvloeden van een vrije keuze.’
‘Ik gebruik hier verschillende technieken voor, de meeste zijn non-verbaal. Het begint met contact maken. Zorg dat je iemand daadwerkelijk aankijkt als je hem of haar begroet. Ik doe dat door me af te vragen welke kleur ogen diegene heeft. Zo dwing ik mezelf om goed te kijken. Een andere manier is licht spiegelen van de ander. We weten dan mensen elkaar spiegelen als ze op hun gemak zijn met elkaar. Andersom kun je dus ook zorgen dat iemand zich prettiger voelt door zijn houding een beetje over te nemen. Ben je ‘in sync’? Dan is het tijd om te primen – dat duwtje in de goede richting te geven. Bijvoorbeeld door een paar keer voorzichtig te knikken met je hoofd. Je maakt dan een ja-beweging. En daarmee neem je iemand mee in een positieve sfeer. En zal diegene eerder een positief besluit nemen.’
‘Het woordje ‘we’ is heel krachtig, daarom gebruik ik het vaak. In mijn werk kan ik iets dat de ander niet kan. Dat schept afstand. Als ik zeg: ‘We gaan dit samen doen’, overbrug ik die afstand. Zo gaat dat ook bij veranderingen. Als je zegt: ‘Ik snap waar je het over hebt, laten we kijken of we dit kunnen oplossen’, dan haal je iemand naar jouw kant van de tafel. Koppelwoorden zijn ook belangrijk. Alles vóór het woord ‘maar’ horen mensen niet (Ik weet dat je gewend bent aan het oude systeem, maar we gaan over op een nieuw), terwijl ‘en’ juist een constructieve functie heeft: ‘Ik wéét dat je gewend bent aan het oude systeem. Én we gaan over op een nieuw’.
‘Ik deed ooit een experiment met twee groepen mensen. Ongeveer dezelfde samenstelling, even slim, zelfde leeftijd. Ze kregen allebei in drie rondes een puzzelboekje. In ronde 1 was groep A het snelst klaar én had vrijwel alle antwoorden goed, terwijl groep B nog niet klaar was en bijna alles fout had. Die uitkomst herhaalde zich in ronde 2 en ronde 3. En nu komt het: in ronde 1 en 2 had ik groep A veel makkelijker puzzels gegeven dan groep B. De puzzels van groep B waren soms zelfs onoplosbaar. Maar in ronde 3 hadden beide groepen dezelfde puzzels. En toch presteerde groep B nog steeds veel slechter. Dat heeft te maken met zelfbevestiging en zelfvertrouwen. Na ronde 2 zijn de mensen in groep B gaan geloven dat ze het niet konden, en die in groep A stoomden lekker door. Voor jouw verandering betekent dit: maak ‘m niet te groot. Want hoe vaker iets mislukt, hoe minder mensen gaan presteren. En andersom: zodra je heel kleine stapjes maakt, en successen benoemt, doen mensen het beter.’
‘Dit is geen trukendoos die je de hele dag mee moet nemen. Sterker nog: als je het er te dik bovenop legt, bereik je het tegenovergestelde. Wees je daarom vooral bewust van die twee systemen. Ervaar je weerstand bij collega’s? Weet dan dat daar waarschijnlijk het eerste systeem aan het werk is. En dat je collega’s ook bewust kunt helpen om het tweede systeem in te gaan, en het rationeel te bekijken. Ik geloof dat het goed is om hier zo veel mogelijk over te leren, kennis te verzamelen en het dan ook weer lós te laten. Het komt vanzelf weer bovendrijven als je het nodig hebt.’
Een softwarepakket heeft een HRM-onderdeel en een Finance-onderdeel. Samen kosten ze 110 euro per maand. Het Financedeel is 100 euro duurder dan het HRM-deel. Wat kost dan het HRM-deel?
Grote kans dat je hebt geantwoord: 10 euro. Dat deed je met je snelle brein. Je rationele brein zou zeggen: 5 euro. Het Finance deel kost dan (5 plus 100 is) 105. Plus die 5 euro van HRM maakt 110.