Vanaf 1 januari 2024 gaat de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen stapsgewijs in. Deze nieuwe wet gaat voor veel verandering zorgen in bouwprocessen, aansprakelijkheid en verantwoording.
We leggen uit wat de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen precies is, wat er allemaal gaat veranderen, welke impact dit heeft op je bouwbedrijf en hoe je je op de Wkb, met software, kunt voorbereiden.
Het uiteindelijke doel van de Wkb is dat de consument minder te maken krijgt met gebreken en constructiefouten bij nieuwe gebouwen en verbouwingen, zoals slechte ventilatie, slechte brandveiligheid en lekkages.
De basis van de wet is dat private kwaliteitsborgers worden ingeschakeld. Zij moeten ervoor zorgen dat de bouwkwaliteit en het bouwtoezicht worden verbeterd. Daarnaast kunnen aannemers in principe aansprakelijk worden gehouden voor alle gebreken die na de bouw aan het licht komen.
We kunnen de veranderingen in vier onderwerpen opdelen:
In eerste instantie geldt de Wkb alleen voor kleinere bouwprojecten. Zo kunnen alle betrokken partijen aan de nieuwe regels wennen. Meer informatie over de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen vind je terug op de website van de Rijksoverheid.
Als de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen ingaat, moeten aannemers tijdens bouwprojecten een dossier opbouwen. In het dossier staat informatie over alle fasen van het bouwtraject, van begin tot eind. De opdrachtgever krijgt dit dossier in principe bij oplevering van het bouwwerk. Zo kan de aannemer laten zien dat tijdens de bouw aan het contract en aan het Bouwbesluit is voldaan.
In de oude situatie zijn gemeenten verantwoordelijk voor de kwaliteitsborging. Is de Wkb in werking getreden, dan controleert een private, onafhankelijke kwaliteitsborger de kwaliteit van bouwwerken.
Deze verantwoordelijkheid wordt verplaatst van gemeenten naar de kwaliteitsborgers, om een eenduidige lijn te trekken in de controles. De kwaliteitsborgers moeten in een openbaar register staan en onafhankelijk zijn. Ze mogen dus niet op een of andere manier betrokken zijn bij het project.
De kwaliteitsborger beoordeelt of het bouwwerk voldoet aan het bouwbesluit. Niet alleen na de oplevering, maar ook tijdens het bouwproces. Simpel gezegd kijkt de kwaliteitsborger of het bouwwerk wordt gebouwd zoals het ook is getekend.
Zijn er gebreken na de oplevering? Dan is de aannemer aansprakelijk. Ook als het gebreken zijn die de opdrachtgever had kunnen zien bij de oplevering. De aannemer is niet aansprakelijk als het gebrek niet zijn schuld is, bijvoorbeeld als het is ontstaan door een ontwerpfout. Daarnaast moet de aannemer de klant laten weten of en hoe hij zicht heeft verzekerd tegen faillissement en risico's op schade en gebreken.
Met de 5%-regeling mag de consument 5% van de aanneemsom in depot stellen bij de notaris, totdat zeker is dat het bouwwerk correct is opgeleverd. Mochten er gebreken opspelen, dan kan de consument deze 5% achterhouden, totdat de aannemer de tekortkomingen heeft hersteld.
Nu is het nog zo dat de notaris na drie maanden het bedrag aan de aannemer mag overmaken, zonder toestemming van de consument. Nadat de Wkb in werking is getreden, moet de aannemer zelf schriftelijk aan de consument en de notaris vragen of die 5% in depot blijft of wordt uitgekeerd. Als de consument niet binnen de termijn van drie maanden reageert, mag de notaris het geld overmaken naar de aannemer, ook als de consument hier niet expliciet toestemming voor heeft gegeven.
De Wet kwaliteitsborging heeft veel gevolgen voor bouwbedrijven. Je moet de boel flink anders aanpakken om aan de nieuwe regels te voldoen. Een duidelijke documentatie van processen is de basis voor deze nieuwe aanpak. Als bouwbedrijf moet je zorgen dat je de juiste tools in handen hebt om gegevens overzichtelijk vast te leggen en te beheren.
De invoering van de Wet kwaliteitsborging voor het bouwen is het ideale moment om je processen en documentatie te digitaliseren. Als het toch anders moet, kun je beter direct doorpakken. Of niet soms? Het is namelijk onmogelijk om aan de eisen van de Wkb te voldoen als je je zaken niet op orde hebt. Archiefkasten vol documenten en een gebrekkige communicatie tussen opdrachtgever en aannemer zijn niet meer werkbaar.
Gelukkig kan dit worden opgelost door processen te digitaliseren. En dat is eenvoudiger dan je denkt met onze ERP-software voor bouwbedrijven. Sommige bedrijven hebben het ook wel over Wkb-software, wij zien wkb-software als een logisch onderdeel van onze ERP-software. Hiermee staat alle data veilig in één database. Je hebt altijd actueel inzicht in ieder project. En processen leg je vast in workflows, zodat ze altijd voldoen aan de huidige wet- en regelgeving.
Moet je een dossier opleveren? Alle relevante documenten staan overzichtelijk bij elkaar. Heeft de kwaliteitsborger een vraag? Je hebt direct de meest up-to-date bouwtekening paraat. Met goede ERP-software voorkom je dat de Wet kwaliteitsborging leidt tot een hoop administratieve rompslomp
De Wet kwaliteitsborging voor bouwen zorgt voor flink wat verandering, vooral wat betreft dossiervorming, toezicht, aansprakelijkheid en de 5%-regeling.
Het uiteindelijke doel van de nieuwe wet is dat de consument minder last krijgt van gebreken bij een nieuw, verbouwd, onderhouden of gerenoveerd pand. Hierdoor komt er meer verantwoordelijkheid bij de aannemer te liggen. Tegelijkertijd verhoogt de Wkb in principe de kwaliteit van bouwwerken. Dat is dan weer positief voor aannemers; dit leidt namelijk tot een verlaging van de faalkosten.
Wil je je als bouwbedrijf goed voorbereiden op de Wet kwaliteitsborging voor bouwen? Dan kun je het beste gaan voor digitalisering. Wil je aan de slag met Wkb-software? Bij AFAS ondersteunen we je graag. Zo voldoen je processen altijd aan de nieuwste wet- en regelgeving, bouw je automatisch dossiers op en heb je altijd up-to-date informatie voor de kwaliteitsborger.
Oké, faillissement aanvragen is misschien wat overdreven. Documentbeheer vandaag de dag houdt in dat je werkprocessen gaat digitaliseren. Behalve werkgeluk zijn efficiency en toekomstgericht ondernemen belangrijke redenen om dat te doen. En je voldoet ook nog eens makkelijker aan de AVG. Als alle archiefkasten de deur uit zijn, ben je klaar voor de volgende stap: automatisering.
De bouwsector is ingewikkeld en gefragmenteerd. Bouwprojecten duren soms jaren en de productieprocessen zijn complex. Daarbij zijn er vaak veel verschillende partijen betrokken bij een project. Architecten, aannemers, installateurs en andere partners moeten naadloos samenwerken om tot een mooi en winstgevend resultaat te komen. Hoe zorg je dat je je marges vergroot?